«Үсеш сызыклары. Россия чик буендагы тарихи-мәдәни мирас һәйкәлләре. XVI-XVIII гасырлар» китабын тәкъдим итү
2022 елның 28 июлендә Россия тарих җәмгыяте «Үсеш сызыклары. Россия чик буендагы тарихи-мәдәни мирас һәйкәлләре. XVI-XVIII гасырлар» китабын тәкъдим итте.
Россия тарих җәмгыяте һәм «Ватан тарихы» фондының эшче төркемендә катнашучылар тарафыннан засечный сыйфатларны өйрәнү һәм саклау мәсьәләләре буенча Россия Федерациясе халыклары мәдәни һәйкәлләренең бердәм дәүләт реестрына анализ ясалды, 35 мәдәни мирас объектлары һәм мәдәни мирас объектының билгеләре булган 64 объект исемлеге төзелде, «Үсеш сызыклары» альбомы әзерләнде. Альбомга Россия Федерациясенең 19 субъекты буенча материаллар керде. Һәр объект экспедицияләр барышында җыелган иллюстратив материал белән баетылды.
Китапны тәкъдим итүдә Россия Фәннәр академиясенең Археология институты, РФ Федераль архив агентлыгы, ТР ФА А.Х. Халиков исемендәге Археология институты, Казан (Идел буе) федераль университеты, «Археолог» Липецк өлкәсе фәнни иҗтимагый оешмасы (ЛОНОО), «Сталинград сугышы» музей-тыюлыгы, «Ратник» тарих җәмгыяте» Белгород региональ иҗтимагый оешмасы (БРОО) проект авторлары һәм тикшерүчеләре катнашты.
Ситдыйков Айрат Габит улы күтәрелгән фәнни проблеманың актуальлеге һәм А.Х.Халиков исемендәге Археология институты хезмәткәрләре башкарган эшләр турында доклад ясады. Институт проектның автордашы һәм координаторы булды. Институт үткәргән экспедицияләр ортофотопланнар һәм оборона валларының, каравыл капкасының, крепостьларның, фельдшанцларның, редутларның һәм архитектура һәйкәлләренең 3D-модельләрен әзерләү белән актуаль фотофиксация үткәрергә мөмкинлек бирде. Беренче тапкыр кайбер урманлы фортификация объектларында лидар төшерү уздырылды.
Доклад барышында әлеге китапка кергән һәйкәлләрнең берсе – Чирмешән крепостен коптер ярдәмендә реаль вакыт режимында төшереп күрсәтелде. Китапка Татарстан Республикасы территориясендә урнашкан 4 объект кертелде.
Россия тарих җәмгыяте (РИО) рәисе С.Е. Нарышкин Себер, Ерак Көнчыгыш, шулай ук Донецк Халык Республикасы (ДНР), Луганск Халык Республикасы (ЛНР) һәм Украинаның азат ителгән территорияләренә карата материал әзерләү ягыннан проектны үстерү планнары турында мәгълүмат бирде.
«Ватан тарихы» фондының башкарма директоры К.И. Могилевский проектның киләчәк үсеш перспективалары турында сөйләде: объектларны интерактив картага билгеләү, мәгариф чаралары циклын уздыру, QR-код ярдәмендә метаданлы объектлар урнаштырылган җирдә истәлек билгеләрен эшләү һәм урнаштыру.
РФ Президентының халыкара мәдәни хезмәттәшлек буенча махсус вәкиле М.Е. Швыдкой эшче төркемнең тикшеренү нәтиҗәләрен туристлык өлкәсенә кертү мөмкин булган перспективаларны аңлатты.
Презентациядә катнашучыларның барысы да тикшеренүләрнең актуальлеге, проектның алга таба үсеш перспективалары турында, Рәсәй Федерациясенең башка өлешләренә карата китаплар бастыру белән охшаш тикшеренүләр әзерләү, шулай ук туристлык өлкәсендәге объектларны һәм яңа фәнни белемнәрне гамәлгә кертүдәге тикшеренүләр нәтиҗәләрен цифрлы репрезентацияләү ягыннан бер фикердә булдылар.
